–अनिल यादव

‘मैले तिमीलाई चाहेर पनि
तिम्रो साथ पाउन सकिनँ
जीवनभरि नै आँशु पिउँदा नि
तिम्लाई गुन लाउन सकिनँ’

बिछोडका पीडामाथि गायिका अञ्जु पन्तले धेरै गीत गाएकी छिन् । धेरै दर्शक/स्रोतालाई उनका गीतले छोएका छन् । धेरैले उनका गीतलाई आफूसँग दाँजेका छन् । संगीतकर्मीहरू भन्ने गर्छन्– ‘कतिपय बोलेर भन्न नसकिने कुरा संगीतका माध्यमबाट व्यक्त गर्न सकिन्छ ।’ अञ्जुका कतिपय गीत सुन्दा यस्तै लाग्छ ।

सात वर्ष भइसक्यो, उनी आफ्नो श्रीमान्सँग अलग्गिएर बसेको । बिहे गरेको १० वर्षपछि उनी गायक मनोज राजसँग अलग्गिएकी हुन् । अञ्जु र मनोजको सम्बन्ध विच्छेद हुँदा छोरी परितोषिका नौ वर्षकी थिइन् । अहिले उनी १५ वर्षकी भइसकिन् , १० कक्षामा पढ्दैछिन् ।

‘मेरा जिन्दगीमा दुःखका पहाड धेरै आए, सुनाउने हो भने त किताबै बन्छ । ती पहाडले मलाई बेस्सरी थिच्न खोजे, किच्न खोजे,  तैपनि मैले कहिल्यै हिम्मत हारिनँ, कहिल्यै लड्न छाडिनँ,’ अञ्जु भन्छिन् ।
सम्बन्ध विच्छेद हुँदा उनी बिरामी थिइन् । थुप्रै रोगव्यथाले उनलाई च्यापेको थियो । ‘खुट्टा भाँचिएर कोठामा थलिएकी थिएँ, गला सुकेर गाउनै गाह्रो हुन्थ्यो, आँखा र टाउको चौबीसै घण्टा दुखिरहन्थे, युरिनमा इन्फेक्सन थियो,’ उनी भन्छिन्, ‘मेरो अवस्था देखेर धेरैले ‘अञ्जुका दिन गए, अब ऊ बसी’ भन्थे । तर, म फेरि उठेँ, फेरि तंग्रिएँ ।’

अहिले अञ्जु देशविदेशका स्टेज कार्यक्रम र गीत रेकर्डिङमा व्यस्त हुन्छिन् । नेपाली संगीत क्षेत्रमा उनको बेग्लै पहिचान छ । ‘अहिले काम, नाम र दाम सबै छ मसँग, यो सफलता यसै हात लागेको होइन, दिनरात नभनी मेहनत गरेकी छु,’ उनी भन्छिन्, ‘पाइलैपिच्छे समस्याहरूसँग टकराव हुन्थ्यो, डटेर अघि बढेँ । मबारे नचाहिने गसिप बन्थे, नसुनेझैं गर्थें ।’

आमा पनि मै, बाउ पनि मै
अहिले अञ्जु एक्लै छोरी हुर्काइरहेकी छिन् । ‘छोरीलाई बुबाको अभाव हुन दिएकी छैन, उसका लागि आमा पनि मै, बाउ पनि मै भएकी छु,’ उनी भन्छिन्, ‘उनलाई खुशी र सुखी राख्न कुनै कसर बाँकी राखेकी छैन र राख्ने पनि छैन ।’
उनको संसारै छोरी हुन् । भन्छिन्, ‘स्कुुल जाँदा कपी छुट्यो भने म जति टाढा भए पनि आफैं पुर्याउन जान्छु । स्कुलको बस छुट्यो भने पनि म आफैँ छोड्न जान्छु । उसलाई कतै ठेस लाग्ला कि ? उसको मन दुख्ला कि ? हरदम यही सोच्छु । छोरी मेरा लागि सबथोक हो ।’

अञ्जुले आफ्ना कथा–व्यथा सुनाइरहँदा वरिपरि उनकी छोरी, आमा र दुईजना दिदी पनि थिए । छेउमै बसेकी छोरीले उनको कुरामा सहमति जनाइन् । ‘मेरो ममी–ड्याडी दुवै उहाँ नै हो,’ अञ्जुलाई देखाउँदै उनले भनिन्, ‘उहाँले मलाई सबै माया दिनुभएको छ । मैले उहाँको संघर्ष देखेको छु, दुःख देखेको छु । रातदिन नभनी गरेको काम देखेको छु । मेरा लागि उहाँ संसारकै ‘बेस्ट मदर’ हो ।’

अञ्जु सानो हुँदा उनको लक्ष्य शिक्षक बन्ने थियो । ‘मेरै नाम गरेको मिस हुनुुहुन्थ्यो । म अञ्जु म्यामजस्तै बन्छु भन्थेँ,’ अञ्जुले सम्झिइन् । यता अहिले उनकी छोरीले डाक्टर बन्ने लक्ष्य लिएकी छन् । ‘डाक्टर बन्ने सपना छ,’ छोरी परितोषिकाले आफ्नो लक्ष्यबारे यस्तो भनेपछि अञ्जु मुस्कुराइन् । ‘म डाक्टर भएर हजुर बुढी भएपछि रोगव्यथा लाग्छ, त्यतिबेला निको पार्छु भन्छ ,’ अञ्जुले छोरीको प्रेम झल्काइन् । छोरीले पाँच वटा भाषामा गीत गाउन सक्ने पनि उनले बताइन् ।

आमाको आमा अञ्जु  
‘म चाहिँ उसको छोरीजस्तो, ऊ चाहिँ मेरो आमाजस्तो छे,’ छेउमै रहेकी आमा मनु पन्त अञ्जुबारे यस्तो टिप्पणी गर्छिन् । ‘धेरै बुज्झकी छे, घरमा सबै व्यवस्था आफैँ मिलाउँछे,’ उनले भनिन् ।
डिभोर्स भएको एक वर्षपछि अञ्जुले काठमाडौँको कपनमा एक तलाको घर किनेकी थिइन् । अहिले त्यही घरलाई बढाएर अढाई तलाको बनाइसकिन् । उनका दुई दिदी मञ्जु र यमुना पनि उनीसँगै बस्छन् । ‘उमेरले त म जेठी हुँ,’ अञ्जुकी दिदी यमुनाले भनिन्, ‘तर, हाम्रो घरको आमा ऊ नै हो । सबैको रेखदेख गर्ने स्वभाव छ उसको । ऊ घरमा नहुँदा, कार्यक्रमका लागि बाहिर गएको छ भने घरै शून्य हुन्छ । चाँडै आइदिए हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ ।’ अञ्जुकी माइली दिदी मञ्जुको कुरा पनि उस्तै थियो । ‘हाम्रो समाजमा पुरुष नभई घर चल्दैन भन्छन्,’ उनले भनिन्, ‘तर, हाम्रो घर महिला नभई चल्दैन । महिला भनेको अञ्जु !’
हिम्मतै ठूलो
अञ्जु जीवनमा सबैभन्दा ठूलो कुरो हिम्मत भएको बताउँछिन् । ‘हिम्मत गरे जिन्दगीमा आइपरेका जस्तासुकै दुःखकष्ट, बाधा–व्यवधानलाई हटाउन सकिन्छ,’ उनले भनिन् ।
मनु आफ्नी  छोरीको आँट र हिम्मत देखेर छक्क पर्छिन् । गर्व पनि गर्छिन् । ‘अञ्जु आँटिली छे । जस्तासुकै समस्या र चुनौतीको सामना गर्ने आँट र हिम्मत छ ऊसँग ।’

(नागरिक परिवारबाट साभार)

प्रकाशित: २४ जेष्ठ २०७४ ११:२१ बुधबार