मध्यपश्चिमको अमूल्य संस्कृति
मध्यपश्चिम नेपालकै लोक संस्कृति, भाषा, साहित्य, सभ्यता, कला र सांस्कृतिक विशेषताले भरिपूर्ण क्षेत्र हो। नेपाली भाषाको उद्गमस्थल, प्राचीन मानव बस्तीको सभ्यता, प्राकृतिक सुन्दरताले पूर्ण, जातजातिको विविधताले पूर्ण पावन भूमि पनि हो। मनु, वशु, सति साध्वी, प्राचीन ऋषिमुनि र सन्तको बासस्थल पनि यही क्षेत्र हो। तसर्थ, विदेशी अन्वेषणकर्ता टुचीले एशियाको वर्णन गर्ने क्रममा नेपालको मध्यपश्चिम कर्णालीचिनाएका छन्। शैव, हिन्दु, बौद्ध र अन्य धर्मावलम्बीले समेत परिपूर्ण भएको ठाउ“ पनि हो मध्यपश्चिम क्षेत्र। यहा“का जनताले वर्षौंदेखि चलाउ“दै आएका रीतिरिवाज, चालचलन, मूल्य–मान्यता, परम्परा र व्यवहार पनि कम चाखलाग्दा छैनन्। तरपनि प्रचार–प्रसार र सोचको कमीले पूर्वाञ्चलभन्दा कम महŒव ठानिएको छ। यति महŒवपूर्ण कला र सम्पदाले परिपूर्ण रहेकाले यहा“को अमूर्त कला र संस्कृतिले समेत परिचित ठानिन्छ।